Thiết kế nội thất được đánh giá là nghề đang “hot” và đang “khát” nhân lực chất lượng cao. Bạn muốn theo đuổi nghề này, hãy đọc bài viết này.
I. Thiết kế nội thất – Nghề đắt hàng và cần người
Mặc dù du nhập vào Việt Nam đã khá lâu nhưng lĩnh vực thiết kế, trang trí nội thất mới chỉ thật sự được chú ý trong một vài năm trở lại đây và thường bị lầm tưởng với nghề kiến trúc.
Khác với kiến trúc sư, họa sĩ thiết kế, trang trí nội thất là người chịu trách nhiệm chính trong việc tạo cho không gian ngôi nhà bạn thật trang trọng, hợp lý, đẹp mắt và giàu tính nghệ thuật; tạo cảm giác ấm cúng và gần gũi bằng nhiều vật liệu nội ngoại thất độc đáo. Phần lớn các công ty thiết kế nội thất đều thực hiện từ A tới Z các dịch vụ. Từ việc tư vấn, cung cấp các vật liệu, đến thiết kế, thực hiện. Điều đó có nghĩa là họ “ôm sô” từ ý tưởng thiết kế cho đến khi hoàn thành công trình.
Đặc biệt, khi đời sống phát triển, loại hình căn hộ, nhất là căn hộ cao cấp xuất hiện ngày càng nhiều, càng có nhiều người quan tâm đến thiết kế nội thất cho nhà ở. Trước đây, kiến trúc sư thường đảm nhận cả kiến trúc lẫn nội thất nhưng ngày nay, chủ nhà đòi hỏi nội thất không chỉ đẹp mà phải thể hiện cái gu thẩm mỹ riêng, đòi hỏi phải có người chuyên về thiết kế nội thất đảm nhận.
Một trong những yếu tố khiến nghề này trở nên “thời thượng” đó là dễ xin việc, thu nhập không giới hạn con số. Không gian của mỗi ngôi nhà, mỗi căn phòng mà họ tạo ra là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, chưa từng có và nó được tạo ra bởi sự sáng tạo tự do của nhà thiết kế nội thất.
Chỉ nói vậy thôi cũng đã đủ khiến cho nhiều bạn trẻ say mê công việc này rồi. Lương khởi điểm đối với sinh viên ngành thiết kế nội thất dao động từ 6-8 triệu đồng/tháng, nhiều bạn có khả năng, giỏi ngoại ngữ có thể nhận được mức lương tại các công ty nước ngoài từ 700-900 USD/tháng, riêng đối với cấp quản lý trong ngành TKNT, lương có thể lên đến 2.500 USD/tháng.
Theo thống kê hàng năm, tại khu vực phía Nam có khoảng 1.000 người tốt nghiệp chuyên ngành TKNT tại các trường ĐH. Có nhiều trường đào tạo nghề này như ĐH Kiến trúc, ĐH Lâm nghiệp, ĐH Tôn Đức Thắng, ĐH Văn Lang, ĐH Hồng Bàng, ĐH Kỹ thuật công nghệ … Tuy nhiên, quy luật đào thải ở ngành này khá khắc nghiệt nên phải thực sự yêu nghề, kiên nhẫn thì mới có thể trụ lại.
Nhiều chuyên gia ngành xây dựng nhận định, tuy tình hình xây dựng đang chậm lại nhưng nhu cầu cho nghề thiết kế nội thất vẫn khá cao. Tuy nhiên, khó khăn hiện nay là nhân lực ngành thiết kế nội thất thừa nhân lực chất lượng thấp – trung bình nhưng lại thiếu nhân lực chất lượng cao.
II. Thiết Kế Nội Thất – Nghề “Vất vả”
Hi vọng là phần đầu của bài viết không làm bạn bay quá xa. Xin hãy trở lại mặt đất bởi nghề thiết kế nội thất không “ngồi mát ăn bát vàng” như bạn tưởng. Công việc của một người làm thiết kế nội thất là khá nhiều, nếu bạn muốn trở thành nhà thiết kế nội thất thì tìm hiểu kĩ không chỉ công việc chuyên môn. Đây là một nghề nghiệp bận rộn và nhiều áp lực, có rất nhiều hạng mục công việc mà bạn phải bao quát quán xuyến. Đặc biệt, khi bạn là một nhà thiết kế tự do, bạn còn phải dành nhiều thời gian gặp gỡ, tiếp xúc với khách hàng, tìm kiếm và kí các hợp đồng v.v. Những công việc chung nhất của một nhà thiết kế nội thất là:
1. Khảo sát hiện trạng
Trang trí nội thất là phần tiếp nối của kiến trúc côngtrình. Bởi vậy, việc đo đạc, khảo sát hiện trạng kiến trúc là phần không thểthiếu trong bước khởi động công việc của bạn. Ngay cả công trình mới xây và cóbản vẽ thiết kế từ kiến trúc sư công trình, công việc khảo sát đo đạc hiện trạngcũng vẫn rất cần thiết, vì có thể đã có một số thay đổi trong quá trình thi công.Người xưa có câu “Mắt thấy tai nghe”, nếu công trình khôngđược bạn tiến hành khảo sát, kiểm tra đầy đủ, thiết kế nội thất của bạn sẽ thiếu chính xác và không đạt hiệu quả như mong muốn.
2. Nghiên cứu nhu cầu và đặc điểm của đối tượng sử dụng
Tầm quan trọng của việc này hẳn bạn đã nhận ra. Chắc chắnkhông thể có một thiết kế nội thất tốt nếu nhà thiết kế không hiểu rõ những đặcđiểm về nhu cầu, tính cách cũng như sở thích của người sử dụng nó.Một phòng ngủ cho người lớn, từ kích thước trang thiết bị,màu sắc cho đến phong cách… phải khác phòng ngủ trẻ em. Và không gian nội thất để cho một em trai hiếu động cũng phải khác một em gái nhẹ nhàng. Đặc biệt, khi trang trí nội thất cho một nhà hàng, khách sạn,trung tâm mua sắm v.v…, đối tượng sử dụng mà bạn nghiên cứu không chỉ là người đặt hàng bạn mà còn là những khách hàng tương lai của nơi đó – những người mà bạn không thể gặp gỡ hay trực tiếp hỏi han. Lúc này, hiểu biết về xã hội, tâm lý, óc phán đoán của người thiết kế trở thành yếu tố quan trọng quyết định thành công của thiết kế. Tất nhiên, bạn sẽ không thể làm việc này hoàn toàn một mình mà có sự hỗ trợ đáng kể từ phía khách hàng. Chính họ sẽ tư vấn cho bạn đối tượng khách mà họ muốn hướng tới là ai, có đặc điểm gì, họ muốn phong cách cửa hàng như thế nào v.v…
3. Thiết kế công năng sử dụng
Nội thất không chỉ để nhìn ngắm, mà trước hết phải tiện lợi cho việc sử dụng. Trước khi đi vào tìm ý tưởng hay phong cách thẫm mỹ, nhà thiết kế phải bố trí trang thiết bị công năng (bàn, ghế, giường, tủ…) trên mặt bằng. Thường thì kiến trúc sư công trình, trong giai đoạn sơ phác,cũng đã vạch ra một số phương hướng thông qua mặt bằng bố trí bàn ghế. Tuy nhiên, đó chỉ là những gợi ý và nhà thiết kế nội thất vẫn là người chủ đạo trong công việc bố trí trang thiết bị này.
4. Tìm phong cách chủ đạo
Phong cách thiết kế là nhân tố chính tác động đến cảm nhận thẫm mỹ của mọi người khi bước vào không gian nội thất. Bạn muốn mọi người sẽ cảm nhận một không gian sang trọng, hoành tráng, hay bạn muốn một cảm nhận nhẹ nhàng, trẻ trung…? Phong cách mà bạnchọn ở giai đoạn này sẽ quyết định điều đó. Đôi khi các nhà thiết kế không cần tìm ý tưởng chủ đề của riêng mình, mà đưa ra các phong cách tiêu biểu như cổ điển, hiện đại v.v..Đi theo một trong số những khuynh hướng này, bạn đã có sẵn mộtsố gợi ý về mặt chi tiết, màu sắc… Từ dó, dựa vào tư duy sáng tạo của mình, bạn sẽ điều chỉnh, phối kết hợp các yếu tố đó lại để đạt được yêu cầu sử dụng. Một yếu tố quan trọng trong việc tìm phong cách là phong cách nội thất của bạn không thể mâu thuẫn với phong cách mà kiến trúc sư đã gửi gắm vào công trình. Một công trình có cấu trúc thanh thoát, đơn giản và hiện đại không nên có không gian nội thất đầy gờ chỉ, vòm cuốn rườm rà.
5.Thiết kế màu sắc, vật liệu
Ở giai đoạn này, nhà thiết kế dựa vào ý tưởng chủ đạo và phong cách nội thất, từ đó lựa chọn màu sắc chủ đạo, vật liệu hoàn thiện, ốp lác cho các thành phần cố định. Các kiến thức về bố cục tạo hình, về thẩm mỹ,phối màu sẽ phát huy tác dụng ở giai đoạn này. Ngoài ra nhà thiết kế phải thông hiểu nhiều chủng loại vậ tliệu hoàn thiện như sơn, veni, vải bọc, gạch ốp… Bạn phải am tường từ tính năng sử dụng cho đến kỹ thuật thi công lắp đặt và cả giá thành, để chọn lựa vật liệu phù hợp với phong cách và có giá tương ứng với “ngân sách” cho phép của công trình. Các công ty thiết kế nội thất thường tổ chức một thư viện vậ tliệu, được tập hợp và cập nhận thường xuyên từ các nhà cung cấp khiến mảng việc này của nhà thiết kế nội thất có phần dễ dàng hơn.
6. Thiết kế, lựa chọn trang thiết bị
Công việc thiết kế và bố trí bàn, ghế, tủ… không chỉ phục vụ cho công năng sử dụng mà còn là yếu tố quan trọng để tạo ra phong cách kiến trúc. Bạn có thể lựa chọn các mẫu bàn ghế từ catalog có sẵn do các nhà sản xuất cung cấp nếu phù hợp. Tuy nhiên, đối với một thiết kế nội thất cao cấp, khó có thể tìm được đầy đủ các loại bàn ghế trên thị trường vừa “hợp gu” nhau và hoài hòa với ý đồ trang trí của bạn.Vì thế nhà thiết kế nội thất có khi phải kiêm luôn vai trò thiết kế bàn ghế. Các công ty thiết kế nội thất chuyên nghiệp thường có một bộ phận thiết kế bàn ghế, kết hợp với các xưởng sản xuất để đưa vào công trình các sản phẩm thống nhất về phong cách thẩm mỹ và ý đồ thiết kế.
7. Giám sát thi công
Cũng như kiến trúc sư thiết kế công trình, người thiết kế nội thất cũng phải theo dõi quá trình thi công một cách thường xuyên. Giới kiến trúc sư công trình thường nói đùa “dân thiết kế nội thất ngồi mát ăn bát vàng”, vì quá trình giám sát thi công luôn diễn ra khi công trình đã hoàn thành cơ bản, ở trong không gian được che chắn, không phải dầm mưa giãi nắng, lội bùn sình như giám sát công trình xây dựng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, việc giám sát nội thất cũng không đơn giản. Bạn phải chọn lựa, kiểm tra hàng trăm loại vật liệu hoàn thiện để đảm bảo chúng đạt tiêu chuẩn thiết kế và phối hợp hài hóa với nhau. Bạn cũng cần phải giám sát kỹ thuật thi công để đảm bảo các chi tiết trang trí được thực hiện đúng với ý đồ thiết kế của mình.
III. Để trở thành một chuyên gia thiết kế, trang trí nội thất bạn cần những gì?
Nếu bạn đã sẵn sàng để vượt qua những khó khăn trong nghề thiết kế, chúng ta hãy cùng đi sâu chuẩn bị hành trang cho bạn cho nghề này.
Yếu tố đầu tiên cần phải có đó là khiếu thẩm mỹ cao. Khả năng phối màu sắc và bày trí theo không gian cũng như thiết kế các vật liệu sao cho phải đảm bảo sự hài hòa với kiến trúc tổng thể lại vừa mang tính mỹ thuật cao cho công trình là điều sẽ quyết định bạn có phải là một dân nội thất chuyên nghiệp hay không.
Yếu tố thứ 2 quan trọng không kém đó là sự sáng tạo, khả năng quan sát, tìm tòi và học hỏi những xu hướng mới, chất liệu mới của thế giới để đảm bảo luôn mang lại cho khách hàng những mẫu thiết kế mốt nhất, sành điệu nhất.
Người thiết kế nội thất phải nắm vững được kết cấu, bố cục của công trình để phác thảo chi tiết nội thất bên trong cũng như cách bố trí các phòng sao cho vừa hợp lý, vừa đẹp. Do đó, người thiết kế nội thất cần có óc sáng tạo và thẩm mỹ, có sự nhạy bén trong cách chọn lựa chất liệu, xu thế trang trí nội thất.
Một trong những yếu tố nữa cũng cần cho người thiết kế phải là người sành điệu. Vì khách hàng đều là những người có điều kiện kinh tế, có hiểu biết, nên mình phải hiểu biết hơn khách hàng trong lĩnh vực mà mình làm. Có trình độ, hiểu biết, có khả năng chuyên môn mình mới có được lòng tin của khách hàng”. “Người sành điệu” trong nghề thiết kế nội thất nghĩa là luôn nắm được xu hướng mới của thế giới, đặc biệt là việc hiểu về các chất liệu mới trên thị trường. Bên cạnh đó, anh Tuấn nhấn mạnh: “Một người thiết kế nội thất muốn giỏi phải là một người đi đây đi đó nhiều, đặc biệt là đi nước ngoài và luôn luôn quan sát”.
Họa sĩ có thể làm việc một mình và có thể hoàn thành tác phẩm của mình không cần sự hợp tác của người khác. Trang trí nội thất thì khác hoàn toàn – bạn phải làm việc với kiến trúc sư công trình, các kỹ sư chuyên ngành, các nhà cung cấp vật liệu và ngay cả công nhân thi công hay sản xuất… Vì vậy kỹ năng làm việc cộng tác, giao tiếp và phối hợp với nhiều ngành nghề khác để công việc được triển khai nhẹ nhàng, đúng tiến độ cà chất lượng cũng cần được bạn rèn luyện.
Thiết kế nội thất là nghề đắt giá trong giới trẻ và đang “khát” nhân lực nhưng để thật sự nắm được “vàng” trong lĩnh vực này đòi hỏi người thiết kế cần phải hội tụ đủ những yếu tố trên để thành công với nghề.
